Opracowanie krótkiego materiału przybliżającego mieszkańcom istniejący w gminie aktualny strategiczny dokument rozwojowy

Gmina Sztabin

jest uczestnikiem akcji

„Przejrzysta Polska”


 

Główne założenia Strategii Ekorozwoju Społeczno-Gospodarczego Gminy Sztabin w latach: 2004 – 2020 oraz Planu Rozwoju Lokalnego na lata: 2004 – 2006.

 

Rada Gminy Sztabin w dniu 6 lipca 2004r. Uchwałą Nr XIII/142/04 przyjęła Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Sztabin, natomiast w dniu 24 września 2004r. Uchwałą nr XIV/147/04 przyjęła Strategię Ekorozwoju Społeczno – Gospodarczego dla Gminy Sztabin na lata 2004 –2020

Przyjęte dokumenty określają misję rozwoju gminy, jej cele strategiczne i priorytety. Zawarte w Strategii i Planie Rozwoju materiały stanowią rejestr koniecznych i najbardziej pożądanych przeobrażeń Gminy Sztabin w różnych dziedzinach, zapewniających jej właściwy rozwój.

Strategia Ekorozwoju Społeczno – Gospodarczego dla Gminy Sztabin na lata 2004 – 2020 określa misę jej rozwoju, wytycza cele i przyporządkowuje im priorytety.

Strategia Rozwoju pozwala na zwiększenie spójności społeczno - ekonomicznej i konkurencyjności gminy poprzez stworzenie warunków do pełniejszego wykorzystania jej potencjału.

Strategia Rozwoju do roku 2020 w obecnym kształcie nie zawiera szczegółowych rozstrzygnięć, co do konkretnych projektów i działań w określonym czasie i miejscu. Takie specyfikacje znajdują się natomiast w Planie Rozwoju Lokalnego Gminy Sztabin.

Funkcjonowanie Gminy, tak jak każdej organizacji, odbywa się w kontekście silnych relacji z otoczeniem, które w znacznym stopniu determinuje jej warunki działania. Czynniki warunkujące rozwój organizacji występują tak wewnątrz jej, jak i na zewnątrz. Dopiero rzetelna ich analiza, połączona z wnioskowaniem przynosi pełny obraz wewnętrznych i zewnętrznych uwarunkowań rozwoju Gminy i może stanowić podstawę do identyfikowania celów strategicznych i bezpośrednich.

Cele strategiczne rozwoju Gminy Sztabin pozostają w zgodności ze Strategią Rozwoju Województwa Podlaskiego, Strategią zrównoważonego rozwoju miast i gmin dorzecza Biebrzy z 2002r. i Strategii marketingowej dla doliny Biebrzy z 2000r.

 

W celu opracowania strategii przeprowadzono diagnozę możliwości rozwojowych Gminy Sztabin poprzez określenie silnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń jej dalszego rozwoju (analiza SWOT).

Diagnozę stanu gminy przeprowadzono w oparciu o analizę następujących obszarów:

  • środowisko przyrodnicze,
  • walory kulturowe,
  • środowisko społeczne,
  • gospodarkę terenami,
  • działalność gospodarczą,
  • zagospodarowanie przestrzenne,
  • układ transportowy,
  • infrastrukturę techniczną,
  • cele stowarzyszenia gmin biebrzańskich,
  • budżet gminy.

W wyniku tej diagnozy określono niżej wymienione główne problemy rozwoju naszej gminy:

1)      Zjawiska demograficzne przedstawiają się w Gminie Sztabin niekorzystnie. Niski przyrost naturalny przy nadmiernej migracji ludzi młodych, zwłaszcza płci żeńskiej, powoduje systematyczny spadek liczby ludności i pogarszanie jej struktury według wieku i płci.

2)      Migracja, zwłaszcza ludzi młodych do miast jest obiektywną koniecznością, spowodowaną z jednej strony brakiem infrastruktury społecznej i technicznej na wsi, z drugiej - z powodu postępu technicznego w rolnictwie,

3)      Problem nadmiernej migracji i wyludniania terenów wiejskich można łagodzić przez tworzenie warunków życia i pracy na terenie gminy nie gorszych niż gdzie indziej po to, by skłonić młodzież, zwłaszcza płci żeńskiej, migrującą do miast w celu zdobycia wykształcenia, do powrotu w rodzinne strony po ukończeniu nauki,

4)      Poziom wykształcenia ludności, mimo systematycznego postępu jest jeszcze niski, zarówno wśród rolników indywidualnych, jak i biorąc pod uwagę ogół ludności gminy.

5)      Struktura gospodarcza

a)      postęp techniczny w rolnictwie, zmniejszanie się liczby gospodarstw rolnych jest przyczyną odchodzenia z rolnictwa coraz większej liczby ludzi i potencjalnym źródłem bezrobocia.

b)      udział rolnictwa w dochodach budżetu gminy jest niewielki, mimo ogromnego udziału w strukturze gospodarczej gminy. Należałoby zatem dążyć do rozwoju wszelkich przedsięwzięć pozarolniczych, z których powinny być większe dochody i dla budżetu gminy i dla ludności.

c)      taka struktura gospodarcza gminy, gdzie główne źródła dochodów to rolnictwo i niewysokie emerytury i renty rolnicze, stwarza finansowe ograniczenia i niedostatek własnych środków na inwestycje i poprawę warunków życia.

d)      niezbędne jest pozyskiwanie inwestorów zewnętrznych, angażujących środki finansowe w dziedzinach pozarolniczych.

e)      środki budżetu gminy, obok zaspokajania podstawowych potrzeb społecznych, powinny koncentrować się na działaniach poprawiających infrastrukturę oraz wspierać dziedziny pozarolnicze, zwłaszcza turystykę, handel i przetwórstwo spożywcze.

f)        przy wykorzystaniu położenia w powiecie przygranicznym i piękna krajobrazowego należałoby podejmować działania rozwijające pozarolnicze dziedziny wytwórczości i usług, poprzez inwestowanie w nowe przedsięwzięcia i organizowanie w gospodarstwach rolnych obok typowo rolniczej dodatkowo innych rodzajów działalności.

6)      Zmiana struktury gospodarczej gminy powinna:

a)      przyczynić się do wzrostu dochodów ludności i budżetu gminy,

b)      zahamować nadmierną migrację,

c)      skłaniać ludzi do podwyższania kwalifikacji zawodowych i poziomu wykształcenia, jak również do powrotu młodzieży po ukończeniu nauki w szkołach średnich i wyższych w swoje rodzinne strony.

d)      rozwój poza rolnictwem mógłby wchłonąć nadwyżki siły roboczej i łagodzić w ten sposób skutki istniejącego i potencjalnie narastającego bezrobocia.

7)      W celu poprawy warunków mieszkaniowych - jako jednego z najważniejszych elementów warunków bytu - powinien następować dalszy rozwój systemu wodociągów, kanalizacji, lokalnych oczyszczalni ścieków, sieci telekomunikacyjnej, dróg i innych elementów infrastruktury technicznej. Konieczne jest przyśpieszenie tempa rozwoju budownictwa mieszkaniowego i zastępowanie najstarszych, najsłabiej wyposażonych w instalacje budynków mieszkalnych nowym budownictwem mieszkaniowym oraz tam gdzie jest to możliwe lub konieczne (np. obiekty zabytkowe) przeprowadzanie remontów i modernizacji.

8)      Ukształtowany system miejscowości w sieci osadniczej i istniejący szereg czynników demograficznych, ekologicznych i infrastrukturalnych, oddziałujących na rozwój, stwarza średnio korzystne warunki do rozwoju w Sztabinie. Trudno jednak oczekiwać znaczniejszego wzrostu tej miejscowości, wskutek konkurencyjnego oddziaływania miast, zwłaszcza powiatowego Augustowa. Można oczekiwać głównie modernizacji, przekształceń i niezbędnych uzupełnień istniejącego stanu zagospodarowania przestrzennego, w niewielkim stopniu obejmujących nowe tereny.

9)      Oczywiste jest, że wiele elementów infrastruktury społecznej takich, jak szkoły średnie, służba zdrowia, organa bezpieczeństwa publicznego i inne instytucje o charakterze publicznym, nie będą lokalizowane na terenie gminy, a koncentrować się będą w powiatowym mieście Augustowie, konieczne jest zatem dalsze umacnianie powiązań i ścisła współpraca gminy z władzami powiatowymi. Niezbędne jest natomiast na terenie gminy pojawienie się znacznie większej liczby obiektów turystycznych, handlowych, usługowych, przetwórstwa spożywczego, które przełamałyby gospodarczą monokulturę rolniczą gminy.

 

W wyniku przeprowadzonej diagnozy stanu istniejącego ustalono najważniejsze kierunki rozwoju gminy. Władze gminy w wyniku dyskusji z mieszkańcami i przedstawicielami samorządu mieszkańców ustaliły następującą misję rozwoju społeczno-gospodarczego gminy: „Zrównoważony rozwój Gminy Sztabin ze szczególnym uwzględnieniem ochrony i wykorzystania zasobów przyrodniczych”.

W strategii sformułowano cztery cele strategiczne (priorytety) rozwoju społeczno-gospodarczego Gminy Sztabin:

Cel strategiczny 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury w celu podniesienia konkurencyjności obszaru i ochrony środowiska przyrodniczego.

Rozwój infrastruktury technicznej i układów transportowych jest procesem ciągłym i podlegającym modyfikacjom. Wdrażanie nowych technologii w celu sprostania normom w dziedzinie ochrony środowiska przyrodniczego to jedno z najważniejszych zadań samorządów. Niski poziom wyposażenia w urządzenia infrastruktury technicznej jest jedną z barier rozwoju obszarów. Poprawa infrastruktury technicznej podnosi atrakcyjność wsi jako miejsca zamieszkania i działalności gospodarczej.

Cel strategiczny 2. Stymulowanie rozwoju gospodarczego.

Nadrzędnym celem rozwoju gospodarczego gminy jest rozwój rolnictwa, handlu i usług, nieuciążliwej działalności produkcyjnej i turystyki.

W sposób bezpośredni samorząd terytorialny stymuluje przedsiębiorczość poprzez m.in. przeciwdziałanie bezrobociu, rozwój placówek otoczenia biznesu i zasobów ludzkich.

Cel strategiczny 3. Rozwój infrastruktury społecznej.

Działalność podejmowana w dziedzinie rozbudowy infrastruktury społecznej ma decydujące znaczenie dla podniesienia atrakcyjności wsi jako miejsca zamieszkania i działalności gospodarczej, a w szczególności agroturystycznej.

Cel strategiczny 4. Rozwój zasobów ludzkich.

Transformacja gospodarki, jej urynkowienie oraz skomplikowane reformy kraju wymuszają nowe zasady działania rynku pracy i konieczność dostosowania do aktualnej jego sytuacji. Wysokie bezrobocie i niedostosowanie kwalifikacyjne do aktualnych trendów powoduje konieczność rozwijania i wspierania zasobów ludzkich.

 

Gmina posiada Plan Rozwoju Lokalnego na lata 2004-2006, zawierający katalog przedsięwzięć oraz tabelę finansową jako realną projekcję wykonania zamierzeń w oparciu o środki własne oraz pochodzące z funduszy strukturalnych. Plan jest wynikiem analizy potrzeb i możliwości sfinansowania przedsięwzięć infrastrukturalnych, mających na celu polepszenie jakości życia mieszkańców gminy. Lista zadań planowanych do realizacji w okresie 2004-2006 obejmuje:

a)      rozwój systemu komunikacji i infrastruktury

b)      poprawę stanu środowiska naturalnego

c)      poprawę warunków i jakości życia mieszkańców, w tym zmiany w strukturze zamieszkania.

Ustalono hierarchię ważności planowanych inwestycji przewidzianych do rozpoczęcia i zakończenia po roku 2006. Opracowano plan finansowy na lata 2004-2006 i na następne ze szczególnym wyodrębnieniem wydatków inwestycyjnych.

Przyjęto również systemy wdrażania i monitorowania Planu Rozwoju Lokalnego. W Planie ustalono również przedsięwzięcia wykraczające poza rok 2006 i przewidziane do realizacji w latach 2006-2008.

Przedsięwzięcia te mają na celu modernizację gminnej infrastruktury społecznej. Określono dla poszczególnych inwestycji źródła finansowania z budżetu gminy, środków unijnych i budżetu państwa.

W Planie Rozwoju Lokalnego wskazano powiązania przewidzianych do realizacji projektów z działaniami zapisanymi w Strategii Rozwoju Województwa Podlaskiego do roku 2010 i w Strategii Powiatu Augustowskiego.

 

W poniższej tabeli przedstawiamy plan finansowy na lata 2004-2006 i na następne ze szczególnym wyodrębnieniem wydatków inwestycyjnych i źródeł finansowania. Realizacja zadań umieszczonych w tym planie jest jednym z pierwszych etapów realizacji celów określonych w Strategii Ekorozwoju Społeczno – Gospodarczego dla Gminy Sztabin na lata 2004 –2020.

 

Plan finansowy na lata 2004 – 2006 i na następne planowane lata

 

Lp.

Nazwa przedsięwzięcia

Lata realizacji

Wartość kosztorysowa (zł)

Źródła finansowania (zł)

rozpoczęcie

zakończenie

budżet gminy

środki UE

budżet państwa

inne

 

Rozwój sieci wodociągowej w gminie Sztabin:

2004

2006

4 687 272

925 217

3 081 226

410 829

270 000 – wkład mieszkańców

budowa sieci wodociągowych w 11 wsiach Gminy Sztabin wraz z przyłączami

2004

2005

3 625 814

765 997

2 285 133

304 684

270 000 – wkład mieszkańców

modernizacja stacji wodociągowej w Kamieniu wraz z budową zbiornika retencyjnego i układu sterowania

2004

2005

588 098

88 216

441 073

58 809

 

budowa zbiorników retencyjnych w stacjach wodociągowych w Jaziewie i Sztabinie

2005

2006

473 360

71 004

355 020

47 336

 

 

Modernizacja ulicy Młodości w Sztabinie

2005

2006

450 000

67 500

337 500

45 000

 

 

Modernizacja oczyszczalni ścieków w Sztabinie

2006

2006

490 000

73 500

367 500

49 000

 

 

Termomodernizacja budynków komunalnych:

2004

2007

1 530 000

1 086 354

 

350 000

93 646 – Ekofundusz

termomodernizacja budynków SP w Jaziewie

2004

2004

380 000

186 354

 

100 000

93 646 – Ekofundusz

termomodernizacja budynków ZSS w Krasnymborze

2005

2005

350 000

250 000

 

100 000

 

termomodernizacja budynków ZSS w Sztabinie

2006

2006

400 000

300 000

 

100 000

 

termomodernizacja budynków Ośrodków Zdrowia w Sztabinie i Krasnymborze

2007

2007

250 000

200 000

 

50 000

 

termomodernizacja budynku Urzędu Gminy Sztabin

2007

2007

150 000

150 000

 

 

 

 

 

Modernizacja dróg gminnych:

2005

2008

1 538 000

230 700

1 153 500

153 800

 

modernizacja drogi we wsi Polkowo

2005

2005

144 000

21 600

108 000

14 400

 

modernizacja drogi Jastrzębna Majątek – Hruskie

2006

2007

750 000

112 500

562 500

75 000

 

modernizacja ulicy Rybackiej i Placu K. Brzostowskiego w Sztabinie

2007

2007

500 000

75 000

375 000

50 000

 

modernizacja drogi we wsi Jaziewo

2007

2008

144 000

21 600

108 000

14 400

 

 

Budowa przyzagrodowych oczyszczalni ścieków w gospodarstwach o zabudowie rozproszonej

2005

2012

3 000 000

450 000

2 250 000

300 000

 

 

Budowa biologicznych oczyszczalni ścieków w 10 wsiach

2005

2012

11 000 000

1 650 000

8 250 000

1 100 000

 

 

Modernizacja gminnej infrastruktury społecznej:

2007

2008

500 000

75 000

375 000

50 000

 

modernizacja budynku Izby Regionalnej Ziemi Sztabińskiej oraz Gminnej Biblioteki Publicznej w Sztabinie

2007

2008

300 000

45 000

225 000

30 000

 

modernizacja boiska sportowego w Sztabinie wraz z budową zaplecza sanitarnego

2008

2008

200 000

30 000

150 000

20 000

 

 

Budowa bloku żywieniowo – świetlicowego w ZSS w Sztabinie

2007

2008

1 500 000

225 000

1 125 000

150 000

 

 

WDROŻENIE STRATEGII

Organem odpowiedzialnym za realizację polityki władz Gminy na poziomie operacyjnym jest Wójt Gminy, na którym spoczywa inicjatywa i właściwa kompetencja w zakresie realizacji i nadzoru nad implementacją poszczególnych Strategicznych Programów Gospodarczych. Poprzez ich wdrożenie osiągnięte mają zostać poszczególne - zidentyfikowane cele strategiczne rozwoju Gminy, którym przyporządkowano opracowane programy.

Generalna kompetencja Wójta w zakresie ogólnej koordynacji wdrożenia zapisów niniejszej Strategii musi być wsparta czynnym udziałem Rady Gminy, w ramach przygotowywania i uchwalania kolejnych budżetów rocznych. To właśnie przewidziane w budżecie nakłady na finansowanie poszczególnych przedsięwzięć decydują o realizacji zapisów przyjętych programów operacyjnych. Na etapie planowania przyszłych wydatków inwestycyjnych będzie dokonywał się wybór konkretnych inwestycji oraz bezpośrednia hierarchizacja i czasowa harmonizacja poszczególnych działań.

 

MONITORING I AKTUALIZACJA

Monitoring jest procesem zbierania, przetwarzania i analizy danych na temat zakresu realizacji celów programu. Dla monitoringu stopnia realizacji Strategii Ekorozwoju ważne jest stworzenie systemu wskaźników, dzięki któremu możliwe byłoby zmierzenie zakresu realizacji strategicznych priorytetów rozwoju Gminy.

Ze względu na fakt, iż osiągnięcie celów strategicznych ma nastąpić w wyniku wdrożenia Strategii każdy z nich zawiera indywidualnie zidentyfikowane rezultaty i mierniki efektów realizacji programu. To właśnie te wskaźniki będą podstawą do ilościowego i jakościowego monitoringu realizacji Strategii.

Mając na względzie konieczność bieżącego obserwowania zjawisk zachodzących w gminie w związku z realizacją Strategii Rozwoju, wprowadzany jest system monitorowania w celu określenia realizacji celów strategicznych i priorytetów rozwoju.

System monitorowania Strategii Rozwoju ma zapewnić kontrolę efektywnej realizacji przyjętych programów, osiągniętych rezultatów i wpływu, jaki wywierają podejmowane działania oraz skutecznie informować i oceniać realizację – wdrażanie celów i priorytetów strategii.

Monitoring Strategii Rozwoju umożliwi korygowanie działań, które nie przynoszą planowanych efektów i rezultatów oraz reagowanie na zmiany i sytuację społeczno-gospodarczą w gminie.

Strategia Rozwoju podlega aktualizacji w zakresie celów i priorytetów rozwoju, która będzie przeprowadzana nie rzadziej, niż co trzy lata.

Aktualizacja Strategii Rozwoju w zakresie weryfikacji celów i priorytetów rozwoju będzie przeprowadzana przez zespół zadaniowy, powołany przez Wójta Gminy.

Metryka strony

Udostępniający: Samorząd Gminy Sztabin

Wytwarzający/odpowiadający: Wojciech Hryń

Wprowadzający: Wojciech Hryń

Data wprowadzenia: 2005-11-08

Data modyfikacji: 2005-11-08

Opublikował: Stefan Korycki

Data publikacji: 2005-11-08